"Czytając zadanie patrzysz na matematykę rozwiązując - uczysz się matematyki"
Słowa te całkowicie ujmują problem radzenia sobie z rozwiązywaniem nawet bardzo trudnych zadań. Nic tak nie kształci umiejętności logicznego myślenia, jak borykanie się z coraz to nowymi problemami.
Uczeń poprzez rozwiązywanie zadań: - uczy się matematyki, - zdobywa kulturę myślenia, - utrwala wiadomości teoretyczne, - stosuje poznaną wiedzę praktycznie, - kształtuje umiejętność skupienia uwagi, - wyciągania wniosków, - pokonywania trudności, - uczy się cierpliwości, wytrwałości, systematyczności, szacunku dla pracy umysłowej, - rozwija wyobraźnię i twórcze myślenie.
Rozwiązywanie zadań matematycznych niejednokrotnie stwarza problemy zarówno uczniom jak i nauczycielom. Uczeń ma problem, jak rozwiązać zadanie, a nauczyciel, jak nauczyć ucznia rozwiązywania zadań. Nie ma bowiem uniwersalnej metody rozwiązywania zadań. Istnieją jedynie schematy stosowane do poszczególnych typów zadań.
Dokładne przeczytanie treści zadania, ustalenie wielkości danych i poszukiwanych , zależności miedzy nimi, często nie wystarcza. Dla ucznia stanowi to problem, nie "widzi" drogi rozwiązania, zadanie go przerasta.
Poprzez rysunek, diagram, tabelkę można wyrazić treść zadania i szybciej zauważyć oraz ustalić zależności między wielkościami danymi i szukanymi, a następnie zapisać je za pomocą wyrażeń algebraicznych.
Na lekcjach powtórzeniowych w trzeciej klasie gimnazjum zachęcam uczniów do stosowania różnych metod i wyboru tego rozwiązania, które jest najbardziej "eleganckie" matematycznie, czytelne i przejrzyste. Dobieram tak treści zadań, by każde z nich można było rozwiązywać poprzez: - układ równań z dwoma niewiadomymi; - równanie z jedną niewiadomą; - metodę logiczno-dedukcyjną, stosując dodatkowo rysunki pomocnicze lub tabele.
W klasach, których uczniowie sprawnie rozwiązują zadania tekstowe - pracujemy w grupach. Każda z grup losuje zadanie i informację czy dane zadanie należy rozwiązać stosując układ równań, równanie lub metodę logiczno - dedukcyjną. Po prezentacji rozwiązań wybieramy najciekawsze rozwiązanie. W tych klasach gdzie zadanie tekstowe sprawia wiele kłopotu - pracujemy wspólnie, "burza mózgów" jest najwłaściwszą metodą aktywizacji.
Lekcje stają się ciekawsze, rozwiązania mniej monotoniczne, uczniowie aktywni.
(...)
mgr Hanna Zbyszyńska-Przybysz Gimnazjum nr 2 w Pabianicach |